Elke vereniging of stichting is verplicht een jaarrekening op te maken. Maar hoe uitgebreid dat moet, en of de jaarrekening ook gedeponeerd moet worden bij de Kamer van Koophandel, is afhankelijk van hoe groot de stichting of vereniging is en of zij een onderneming in stand houdt.
Eenvoudige regelgeving
Voor de meeste stichtingen en verenigingen zal gelden dat zij onder de eenvoudige regelgeving vallen. Dat betekent dat zij wel een jaarrekening moeten opmaken, maar niet verplicht zijn deze te deponeren.
Ook wanneer zij een onderneming in stand houden maar een balanstotaal hebben van minder dan € 4,4 miljoen, een netto-omzet kleiner is dan € 8,8 miljoen en het aantal werknemers minder is dan 50, geldt de eenvoudige regelgeving.
En dat houdt in dat er globale eisen worden gesteld aan het opmaken van de jaarrekening. De wettelijke eisen op een rij:
- Er moet een balans en staat van baten en lasten worden opgesteld, beide met toelichting;
- Elk bestuurslid moet de jaarrekening ondertekenen, bij de stichting geldt dat ook elk lid van de toezichthoudend orgaan moet tekenen. Let op: het is een wettelijke eis dat elk bestuurslid de jaarrekening ondertekent. De achterliggende gedachte is dat het gehele bestuur, dus niet alleen de penningmeester, verantwoordelijkheid draagt voor de jaarrekening;
- Dit moet binnen zes maanden na afloop van het boekjaar gebeuren (dus vóór 1 juli). De termijn kan verlengd worden door de ledenvergadering (bij de vereniging) of het orgaan dat de jaarrekening volgens de statuten vaststelt (bij de stichting);
- De jaarrekening van een vereniging moet gecontroleerd worden door een kascommissie of, indien aanwezig, raad van commissarissen of controlerend accountant. De kascommissie bij een vereniging moet bestaan uit tenminste twee leden, die geen bestuurslid zijn. De kascommissie wordt jaarlijks benoemd;
- Voor de controle van de jaarrekening van een stichting bestaan geen wettelijke voorschriften.
Het jaarlijks vaststellen van de jaarrekening door de stichting of vereniging is een formeel besluit. Bij de vereniging gebeurt dit in de ledenvergadering, bij de stichting door het bestuur. Het besluit moet worden vastgelegd in formele notulen van de ledenvergadering of bestuursvergadering.
Grote verenigingen of stichtingen
Een vereniging of stichting met een onderneming die in 2 opeenvolgende boekjaren minimaal € 6 miljoen per jaar omzet, is wel verplicht een jaarrekening te deponeren bij de Kamer van Koophandel.
ANBI
Voor een ANBI (een algemeen nut beogende instelling) geldt een publicatieplicht, geen deponeringsplicht. Zij moet gegevens publiceren op de eigen website of op een gemeenschappelijke website van bijvoorbeeld een brancheorganisatie. Dit kan via een formulier, maar dat is niet verplicht. De gegevens die moeten worden gepubliceerd zijn te raadplegen bij de Belastingdienst.
Grote ANBI’s zijn sinds 1 januari 2021 verplicht om standaardformulieren te gebruiken. Grote ANBI’s zijn:
- ANBI’s die actief geld of goederen werven onder derden (fondsenwervende instellingen) en waarvan de totale baten in het betreffende boekjaar meer bedragen dan € 50.000,-;
- Niet-fondsenwervende ANBI’s als de totale lasten in het betreffende boekjaar meer bedragen dan € 100.000,-.
In een aantal situaties hoeft een ANBI bepaalde gegevens niet te publiceren via internet. Zo geldt voor kerkgenootschappen dat zij hun balans en de namen van hun bestuurders niet hoeven te publiceren. Ook voor vermogensfondsen geldt dat zij hun balans niet hoeven te publiceren. De gegevens die vermogensfondsen en kerkgenootschappen wél moeten publiceren zijn te vinden bij de Belastingdienst.
Buitenlandse rechtspersonen
Ook een buitenlandse rechtspersoon met vestigingen in Nederland die in het land van herkomst een jaarrekening moeten publiceren, zijn verplicht dat in Nederland ook te doen. Zij moeten een jaarrekening in dezelfde vorm aanleveren als in het herkomstland.